Монгол УлÑын Их Хурлын даргын 2024 оны 04 дүгÑÑÑ€ Ñарын 05-ны өдрийн 49 дүгÑÑÑ€ тоот захирамжаар Гаалийн албан Ñ‚Ð°Ñ‚Ð²Ð°Ñ€Ð°Ð°Ñ Ñ‡Ó©Ð»Ó©Ó©Ð»Ó©Ñ… тухай хуулийн Ñ‚Ó©Ñлийг Байнгын хорооны болон чуулганы нÑгдÑÑн хуралдааны Ñ…ÑлÑлцүүлÑгт бÑлтгÑÑ…, Ñанал, дүгнÑлтийн Ñ‚Ó©Ñөл боловÑруулах, гурилын үнийг зохиомлоор нÑмÑгдүүлж байгаа ÑÑÑхийг Ñ…Ñнан шалгах үүрÑг бүхий ажлын Ñ…ÑÑгийг УлÑын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-ÐрдÑнÑÑÑ€ ахлуулан, УлÑын Их Хурлын гишүүн Д.Өнөрболор, Ц.Сандаг-Очир, Ц.Туваан, Т.Ðнхтүвшин нарын бүрÑлдÑхүүнтÑйгÑÑÑ€ байгуулÑан билÑÑ. ЗаÑгийн Ð³Ð°Ð·Ñ€Ð°Ð°Ñ Ó©Ð½Ð³Ó©Ñ€Ñөн 03 дугаар Ñарын 17-ны өдөр УлÑын Их Хуралд өргөн мÑдүүлÑÑн дÑÑрх хуулийн Ñ‚Ó©Ñлийг байнгын хороодын болон чуулганы нÑгдÑÑн хуралдаанд Ñ…ÑлÑлцүүлÑÑ…ÑÑÑ Ó©Ð¼Ð½Ó© зах зÑÑлийн нөхцөл байдал, холбогдох Ñуурь Ñудалгаа, үйлдвÑрлÑл ÑрхлÑгчдийн байр Ñуурь, Ñ…ÑÑ€ÑглÑгчдийн Ñанал, Ñ…Ò¯ÑÑлт, мөн Ñ‚Ó©Ñ€Ó©Ó©Ñ Ð°Ð²Ñ‡ Ñ…ÑÑ€Ñгжүүлж буй бодлого, шийдвÑрүүдийг нÑгтгÑхийн тулд цуврал Ñ…ÑлÑлцүүлÑг, уулзалтуудыг зохион байгуулах юм. Олон талт Ñ…ÑлÑлцүүлгÑÑÑ ÑƒÑ€ÑŒÑ‚Ð°Ð¶ Ðжлын Ñ…ÑÑгийн ахлагч, УлÑын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-ÐрдÑнÑ, Ц.Сандаг-Очир нар зарим зах, худалдааны төвүүдÑд ажиллаж, гурилын бөөний болон килограмм тутмын үнÑ, Ñ‚ÑÑвÑрлÑлт, ачилтын буÑад зардлууд болон ÑÑ€Ñлт, нийлүүлÑлтийн талаархи зах зÑÑлийн мÑдÑÑллүүдийг нÑгтгÑв.
Үүний дараа “Ðлтан тариа” ХХК, “Милл хаує ХХК, “Хангай Миллє ХХК, “Од групп” ХХК зÑÑ€Ñг дотоодын гурилын үйлдвÑрүүдÑд ажиллаа. ÐÐ½Ñ Ò¯ÐµÑÑ€ УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-ÐрдÑÐ½Ñ Ñтратегийн хүнÑний бүтÑÑгдÑхүүн болох гурилын үнийг тогтворжуулахад Ñ‚Ó©Ñ€Ó©Ó©Ñ Ð·Ð¾Ñ€Ð¸Ð»Ñ‚Ð¾Ñ‚ бодлогоор анхаарч ирÑÑн бөгөөд хүнÑний хангамж, аюулгүй байдлыг хангах чиглÑлÑÑÑ€ авч Ñ…ÑÑ€ÑгжүүлÑÑн тогтоол, шийдвÑрүүдÑÑÑ Ð´ÑƒÑ€Ð´Ð°Ð¶, Ñалбарын тойм үзүүлÑлтүүдÑÑÑ Ñ‚Ð°Ð½Ð¸Ð»Ñ†ÑƒÑƒÐ»Ð»Ð°Ð°. ТÑрбÑÑÑ€ үргÑлжлүүлÑн, ÑтатиÑтик тоон мÑдÑÑллÑÑÑ Ñ…Ð°Ñ€Ð°Ñ…Ð°Ð´ 2022 Ð¾Ð½Ð¾Ð¾Ñ Ñ…Ð¾Ð¹Ñˆ гурилын Ò¯Ð½Ñ Ð·Ð°Ñ… зÑÑл дÑÑÑ€ тогтмол Ó©ÑÑөн үзүүлÑлттÑй байгааг дурдаад ÑÐ½Ñ ÑƒÐ´Ð°Ð°Ð³Ð¸Ð¹Ð½ ажлын Ñ…ÑÑÑг үнийн Ó©Ñөлтийн бодит шалтгааныг ÑÑ€ÑмбÑлж, тариалан ÑрхлÑгчид, гурил үйлдвÑрлÑгчид, бодлого тодорхойлогчид хамтран, тулгарч буй бÑрхшÑÑл, Ñорилтуудыг тодорхойлж, Ñанал шийдлÑÑ Ð´ÑвшүүлÑÑ… Ñ‘Ñтойг онцлов. Дотоодын гурилын үйлдвÑрүүд хүчин Ñ‡Ð°Ð´Ð»Ð°Ð°Ñ Ñ…Ð°Ð¼Ð°Ð°Ñ€Ð°Ð½ жил бүр улаан буудайн нөөцөө тариалан ÑрхлÑгчдÑÑÑ Ð³ÑÑ€ÑÑний дагуу худалдан авдаг бөгөөд байгаль, цаг уурын Ð½Ó©Ñ…Ñ†Ó©Ð»Ó©Ó©Ñ ÑˆÐ°Ð»Ñ‚Ð³Ð°Ð°Ð»Ð°Ð½ буудайн гарц, чанар, Ò¯Ð½Ñ Ñ…Ð°Ñ€Ð¸Ð»Ñ†Ð°Ð½ адилгүй Ñ…ÑлбÑлздÑг байна.
Тухайлбал, “Милл Хаує ХХК-ийн хувьд өнгөрÑөн онд нийт 19800 тонн улаан буудайг килограмм тутамд дунджаар 1095 төгрөгөөр худалдаж авÑан бөгөөд дотоодын улаан буудай тариалалтын хувьд жилÑÑÑ Ð¶Ð¸Ð»Ð´ чанар нь Ñайжирч байгааг Ñ‚ÑƒÑ ÐºÐ¾Ð¼Ð¿Ð°Ð½Ð¸Ð¹Ð½ гүйцÑтгÑÑ… захирал Ц.ОюунбилÑг тодотголоо. ТүүнчлÑн “Хангай Миллє ХХК-ийн захирал Л.Ганбат Ñ…ÑлÑхдÑÑ, цар Ñ‚Ð°Ñ…Ð»Ð°Ð°Ñ Ò¯Ò¯Ð´ÑлтÑй Ñ‚ÑÑвÑрлÑлт, ложиÑтик, тоног төхөөрөмж, Ñав, баглаа боодлын үнийн Ó©Ñөлт нь нийт өртгийн Ñ…ÑмжÑÑнд нөлөөлÑөн Ñ…ÑвÑÑÑ€ байгааг онцлоод гурил үйлдвÑрлÑгчдийг хөнгөлөлттÑй зÑÑлÑнд хамруулÑан нь оновчтой, үр дүнтÑй шийдÑл болÑныг Ñ‚ÑмдÑглÑж байлаа. “Од групп” ХХК-ийн хувьд өнгөрÑөн онд ашиггүй ажиллаÑан бөгөөд уур амьÑгал, цаг агаарын Ð½Ó©Ñ…Ñ†Ó©Ð»Ó©Ó©Ñ ÑˆÐ°Ð»Ñ‚Ð³Ð°Ð°Ð»Ð°Ð½ улаан буудайн гарц ч цавуулаг бага, Ñоёололт ихтÑй байÑныг үйлдвÑрийн удирдлагууд Ñ…Ñлж байв.
Ðжлын Ñ…ÑÑгийн гишүүд гурилын үйлдвÑрүүдÑд ажиллах үеÑÑ€ÑÑ Ñ‚Ð°Ñ€Ð¸Ð»Ð°Ð½ ÑрхлÑгчдÑÑÑ Ñ…ÑƒÐ´Ð°Ð»Ð´Ð°Ð½ авч буй улаан буудайн Ñорт бүрийн тонн тутмын дундаж ханш, чанар болон нөөцийн үзүүлÑлтүүдийг нÑгтгÑж, гурилын үйлдвÑÑ€ÑÑÑ Ð³Ð°Ñ€Ñ‡ буй нÑг килограмм тутмын үнийн мÑдÑÑллийг харьцуулан Ñ…ÑлÑлцÑв. ТүүнчлÑн Гаалийн албан Ñ‚Ð°Ñ‚Ð²Ð°Ñ€Ð°Ð°Ñ Ñ‡Ó©Ð»Ó©Ó©Ð»Ó©Ñ… тухай хуулийн Ñ‚Ó©Ñлийн талаар товч танилцуулж, гурил үйлдвÑрлÑгчдийн байр Ñуурь, Ñанал Ñ…Ò¯ÑÑлтийг ÑонÑлоо.
ҮргÑлжлүүлÑн ажлын Ñ…ÑÑгийн өргөтгөÑөн хуралдаанаар Монголын тариаланчдын үндÑÑний холбоо, Гурил үйлдвÑрлÑгчдийн холбоо, Монголын үр тариа ÑрхлÑгчдийн “Газар тариалан” холбооны төлөөллүүдийг оролцуулан, Ñалбарын нÑгдÑÑн мÑдÑÑллийг ÑонÑож, хамтарÑан Ñ…ÑлÑлцүүлÑг өрнүүллÑÑ. Улаан буудай тариаланчдын зүгÑÑÑ Ð³Ð°Ð´Ð°Ð°Ð´ нөхцөл Ð±Ð°Ð¹Ð´Ð»Ð°Ð°Ñ ÑƒÐ»Ð±Ð°Ð°Ð»Ð°Ð½ буудайн өөрийн өртөг Ó©ÑÑөн талаар танилцуулж, борлуулалтын жишиг үнÑ, холбогдох Ñтандартуудын хүрÑÑнд харилцан Ñанал Ñолилцов. Ðжлын Ñ…ÑÑгийн хуралдаанд ХХÐÐХҮЯ болон “Хөдөө аж ахуйн корпораци” ТӨХК-ийн зүгÑÑÑ Ñалбарын зарим тоон мÑдÑÑллүүд, зорилтот бодлогын Ñ…ÑÑ€Ñгжилт болон ÑÐ½Ñ Ð¾Ð½Ñ‹ тариалалтын Ñвцын талаар танилцуулав.
Ð¥ÑлÑлцÑж буй хуулийн Ñ‚Ó©ÑөлтÑй холбогдуулан тариаланчдын холбооны төлөөллийн зүгÑÑÑ Ð¾Ð»Ð¾Ð½ талын нөлөөллийг тооцоолон, уÑн хатан зохицуулалтуудыг оновчтой туÑгах Ñ…ÑÑ€ÑгтÑй Ñ…ÑмÑÑн уламжилж байлаа. Ð¥ÑлÑлцүүлгийн үеÑÑ€ гишүүд байр Ñууриа илÑрхийлÑхийн Ñацуу аÑуулт аÑууж, хариулт авцгааÑан юм. Ðжлын Ñ…ÑÑгийн өргөтгөÑөн хуралдаанд УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-ÐрдÑнÑ, Ц.Сандаг-Очир, Ц.Туваан нар болон ЕТГ, ЗГХÐГ, ХХÐÐХҮЯ, Сангийн Ñам, Гаалийн ерөнхий газар, Татварын ерөнхий газар, ҮндÑÑний ÑтатиÑтикийн хороо, Шударга Ó©Ñ€Ñөлдөөн, Ñ…ÑÑ€ÑглÑгчдийн төлөө газар болон УИХ-ын Тамгын газрын холбогдох газар, Ñ…ÑлтÑийн мÑргÑжилтнүүд оролцлоо.
Сэтгэгдэл бичих