"Стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчин” нэгдсэн хуралдаан болов

Улсын Их Хурлын даргын 2024 оны 84 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан Стандартын эрх зүйн орчныг шинэчлэх санал, дүгнэлт гаргах, холбогдох хууль тогтоомжийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг, Засгийн газар хамтран зохион байгуулж буй “Стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчин” хэлэлцүүлэг өнөөдөр (2025.02.21) гурав дахь өдрөө  Төрийн ордонд үргэлжиллээ.

Эхний өдөр (2025.02.19) барилга, эрүүл мэндийн салбарын стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчны талаар, хоёр дахь өдөр нь (2025.02.20) хүнсний салбар болон хүрээлэн буй орчны стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчны талаар Улсын Их Хурлын гишүүд, салбарын яамны төлөөлөл, төрийн өмчит үйлдвэрийн газрууд, салбарын мэргэжлийн холбоод, аж ахуйн нэгж, байгууллага, мэргэжилтэн, судлаачид хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн юм.

Дээрх дөрвөн хэлэлцүүлгийн нэгдсэн хуралдааныг Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Шадар сайд С.Амарсайхан нээж үг хэлэв. Стандартын асуудал орхигдоод нэлээдгүй хугацаа өнгөрсөн ч сүүлийн жилүүдэд төрийн зүгээс онцгой анхаарч, бодлого шийдвэрүүддээ энэ чиглэлийн зорилтууд тусгасныг дурдав. "Монгол Улсын Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр"-т “Нэг улс-Нэгдсэн стандарт” хөтөлбөр гаргах зорилт дэвшүүлсэн бол Улсын Их Хурал Стандартын эрх зүйн орчныг шинэчлэх санал, дүгнэлт гаргах, холбогдох хууль тогтоомжийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулан, эдийн засаг, нийгмийн өмнө тулгамдсан асуудлуудаа шийдвэрлэхээр ажиллаж байгааг хэлэв.

“Нэг улс-Нэгдсэн стандарт” хөтөлбөрийг боловсруулахдаа улс орон даяар хэлэлцүүлж, талуудыг оролцоог бүрэн хангаж ажилласныг тэрбээр тэмдэглээд “Нийгэмд тогтвортой хөгжил, аюулгүй орчин, тэгш байдлыг бий болгоход стандарт нэн чухал. Улс орнуудын хөгжлийн нууц нь стандартын хэрэгжилт байдаг. Монгол Улсад стандартын хэрэгжилт хангалтгүй байна. Улсын хэмжээнд мөрдөгддөг 6600 гаруй стандартын 48.4 хувь нь олон улсын стандартад нийцсэн. Гэхдээ эдгээрийг хэрэгжүүлж буй эсэх нь эргэлзээтэй. Бид өдөр тутамдаа асуудал, бэрхшээлтэй тулгарч, бухимдаж байгаагийн шалтгаан нь стандартыг хангалттай мөрддөггүйгээс үүдэлтэй" гэлээ. Улс орны хөгжлийг хурдасгаж, дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн хөгжингүй улс болоход бүх шатандаа стандартыг хэрэгжүүлэх нь үр нөлөөтэй байх ба үүнд хэлэлцүүлэгт оролцогчдын санал, санаачилга нэн чухал гэдгийг тэрбээр дураад хэлэлцүүлгийн үйл ажиллагаанд амжилт хүсэв.

Улсын Их Хурлын гишүүн, Стандартын эрх зүйн орчныг шинэчлэх санал, дүгнэлт гаргах, холбогдох хууль тогтоомжийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн ахлагч О.Батнайрамдал мөн нэгдсэн хуралдааны нээлтэд үг хэллээ.

Стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчны талаар гурван өдрийн турш хэлэлцэж байгааг тэрбээр дурдаад амин чухал сэдвээр өрнөж буй хэлэлцүүлгийг дэмжин ажиллаж буй Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Улсын Их Хурлын гишүүд, Засгийн газар, Шадар сайдын ажлын алба болон холбогдох яамд, агентлагууд, салбар бүрийн мэргэжлийн оролцогчдод талархал илэрхийлэв. Улсын Их Хурлын даргын 2024 оны 84 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг үйл ажиллагааныхаа явцад стандартын эрх зүйн орчны талаар ярихдаа оролцогч талуудтай ярилцаж, шийдлийн талаар зөвшилцөх ёстой гэдэг дээр санал нэгдсэн гээд “Стандартууд нь салбаруудынхаа хөгжлөөс тасраад, хоцорсон байгааг хэрхэн сайжруулж, өнөөдрийн түвшинд нийцүүлэх талаар санал, шийдлээ ярилцлаа. Монгол Улс мега төслүүд хэрэгжүүлэхээр хурдтай хөгжлийн гараан дээр байгаа энэ үед бид 30 жил орхигдож ирсэн стандартын тогтолцоогоо урагшлуулах зайлшгүй шаардлага байна. Стандарт нь бүх салбарт хамаарах хэдий ч барилга, эрүүл мэнд, хүнс, хүрээлэн буй орчин гэсэн дөрвөн салбарыг онцолж, сүүлийн гурав хоногт төрийн болон төрийн бус байгууллага, мэргэжлийн холбоод, аж ахуйн нэгжүүдийн төлөөлөл 600 гаруй оролцогчтой гурван өдөр хуралдлаа.

Тулгамдаж байгаа асуудлаа ярилцахаас гадна хамгийн гол нь шийдлийн талаарх саналуудаа зөвлөлдсөн. Ингээд салбарынхны дэвшүүлж байгаа шийдлүүдийг нэгтгэн зөвлөмж боловсруулаад, үүнийгээ нэгдсэн хуралдааны төгсгөлд танилцуулна” гэлээ. Үргэлжлүүлэн тэрбээр ойрын хугацаанд Засгийн газраас Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг өргөн мэдүүлэхээр ажиллаж байгааг хэлээд өнөөдрийн нэгдсэн хэлэлцүүлгийн оролцогчдыг төслийн боловсруулалт, хэлэлцүүлэгт өргөнөөр оролцохыг хүсэв. Түүнчлэн салбар бүрийн гол хууль тогтоомжийн шинэчлэлийг ойрын хугацаанд хийх бөгөөд мэргэжилтэн, судлаачид, хувийн хэвшлийн төлөөллүүд идэвхтэй оролцохыг урив. Мөн тэрбээр 19, 20-ны өдрүүдийн хэлэлцүүлгүүдийн талаар товч мэдээлэл танилцуулж “Хамтдаа оновчтой шийдэл гаргахын төлөө идэвхтэй ажиллана гэж найдаж байна” хэмээлээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Үйлдвэр, үйлчилгээний бодлогын зөвлөх Ч.Даваабаяр “Стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчин” нэгдсэн хуралдааны оролцогчдод Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн мэндчилгээг уламжлаад “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” үндэсний хөдөлгөөний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл танилцуулаад, энэ хөдөлгөөнийг амжилттай хэрэгжүүлэхэд стандарт чухал үүрэгтэйг тэмдэглэв.

Үргэлжлүүлэн Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн талаар Стандарт, хэмжил зүйн газрын дарга С.Батбаатар танилцуулав.

Стандарт, хэмжил зүйн газар 5 чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд Монгол Улсын Шадар сайдын эрхлэх асуудлын хүрээнд харьяалагддаг хэмээгээд салбарын гол харилцааг Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай хууль болон Хэмжил зүйн тухай хууль зохицуулдаг гэв. Үргэлжлүүлэн тэрбээр салбарын эрх зүйн орчны талаар дэлгэрэнгүй танилцуулаад, салбарын хэмжээнд тулгамдаад байгаад асуудлуудаа танилцуулав. Монгол Улсад мөрдөгдөж буй нийт стандартын 30 гаруй хувийг барилга болон эрүүл мэндийн салбарын стандартууд эзэлдэг байна. Монгол Улсад жилд дунджаар 160-170 стандарт шинээр батлагддаг байна. 2022 оноос хойш салбар бүрийн стандартуудад үзлэг хийсэн талаар тэрбээр танилцуулаад, эхний үр дүнгийн талаар мэдээлэл өгсөн юм. Стандартын үзлэгийн мөрөөр шинэчлэх, сайжруулах асуудал нь удаашралтай байгааг тэрбээр дурдаад энэ чиглэлээр хийж хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар санал хэллээ.

Түүнчлэн тогтолцооны асуудал, сонгон хэрэглэх стандартын талаар, стандартын хяналт, шалгалтын талаар, хариуцлагын асуудлуудыг хөндөж, 2022 оноос Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулж байгаа явцын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөв. Улс орны хөгжил дэвшлийн түлхүүр болдог стандартын салбарын эрх зүйн орчныг шинэчлэн, цаг үедээ нийцүүлэн сайжруулах шаардлагын талаар дурдаад Улсын Их Хурлын даргын 2024 оны 84 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг, холбогдох талууд төслийн боловсруулалтад хамтран ажиллаж байгааг дурдсан. Боловсруулж буй хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийг улс орон даяар зохион байгуулсан гэв. Стандартын эрх зүйн орчныг сайжруулж, хэрэгжилтийг нь хангах нь эцсийн дүндээ иргэн бүрийн эрх, эрх чөлөө, аюулгүй байдлыг хангах зорилгын төлөө гэдгийг тэрбээр илтгэлийнхээ төгсгөлд дурдсан.

“Хүнс, хүрээлэн буй орчны стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчин” сэдвийн хүрээнд нэгдсэн хуралдаан үргэлжилж, тус хэлэлцүүлгийг Монгол Улсын Шадар сайдын зөвлөх А.Бүрэнбаатарн чиглүүлэв. Зочин илтгэгчээр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Салбарын хяналтын газрын дарга Б.Батшагай, Гаалийн ерөнхий газрын Хяналт, шалгалтын газрын Хорио цээрийн хэлтсийн дарга Г.Батмөнх, ЦУОШГ-ын Орчны шинжилгээний хэлтсийн дарга С.Энхмаа, МЭЕГ-ын Мал эмнэлгийн хяналт, баталгаажуулалтын газрын дарга Б.Батсүх, Хүнсний аюулгүй байдлын үндэсний лавлагаа лабораторийн ерөнхий захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч О.Нандин-Эрдэнэ, Байгаль орчны үнэлгээ эрхлэгчдийн холбооны гишүүн Б.Заяатогтох нар оролцож, чиглүүлэгчийн болон оролцогчдын асуултад хариулт өгөв.