Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Монгол Улсыг гадаадад сурталчлах бодлого, стратеги, хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх арга хэмжээний талаар танилцууллаа

Улсын Их Хурлын 2023 Ð¾Ð½Ñ‹ хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн үдээс хойших нэгдсэн хуралдааны “Ерөнхий сайдын мэдээлэл”-ийн цагт Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Монгол Улсыг гадаадад сурталчлах бодлого, стратеги, хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх арга хэмжээний талаар танилцууллаа. Засгийн газар ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» үндэстний оршин тогтнох амин чухал дархлаа болох үндэсний түүх, хэл, соёл, өв, уламжлалт зан заншлаа хадгалж хамгаалах, дэлхийн улс орнуудтай соёлын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх, Монгол Улсын хөгжил дэвшил, амжилтыг дэлхий дахинд сурталчлах, улс орныхоо гадаад Ð½ÑÑ€ хүнд, Ò¯Ð½ÑÐ»ÑÐ¼Ð¶Ð¸Ð¹Ð³ дээшлүүлэхэд онцгой анхаарал хандуулан  Ð°Ð¶Ð¸Ð»Ð»Ð°Ð¶ байгааг Гадаад харилцааны сайд дурдаад, үндсэн мэдээллээ Ñ‚аван чиглэлийн хүрээнд хийв.

Нэн тэргүүнд, Ð—асгийн газар ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсыг олон улсад сурталчлах стратеги төлөвлөгөөгөө Ð±Ð°Ñ‚алж, Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улс дахь Сурталчилгаа мэдээллийн үндэсний хороог байгуулсан тухай тэрбээр дурдлаа. ÐÑÐ³Ð´ÑÑÐ½ стратеги, Ñ‚өлөвлөгөө баталж хэрэгжүүлснээр Монгол Улсын дотоод, гадаад бодлого ардчилал шинэчлэлийн үйл явц Засгийн газрын бодлого шийдвэрийг таниулан сурталчлах, эерэг зөв ойлголт төрүүлэх, хамтын ажиллагааг нэмэгдүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулалт татах, ÑÐ´Ð¸Ð¹Ð½ засгийг тэлэх зэрэг давуу тал Ð±Ð¸Ð¹ болгож буй хэмээн сайд онцоллоо. ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсыг олон улсад ÑÑƒÑ€Ñ‚алчлан Ñ‚аниулах үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх нэгдсэн стратеги, Ñ‚өлөвлөгөөг Ñ…өрөнгө оруулалт, аялал жуулчлал, Ñ…үний эрх, Ð°Ñ€Ð´Ñ‡Ð¸Ð»Ð°Ð»-сайн засаглал-цахим хөгжил гэсэн Ð´Ó©Ñ€Ð²Ó©Ð½ Ò¯Ð½Ð´ÑÑÐ½ зорилтын хүрээнд Ð±Ð¾Ð»Ð¾Ð²ÑÑ€ÑƒÑƒÐ»ÑÐ°Ð½ байна. Эдгээрийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын талаар гадаадын жуулчдын болон хөрөнгө оруулагчдын анхаарлыг татахуйц эерэг мэдээллийг Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улсын нэр хүндтэй Ñ…эвлэл мэдээллийн хэрэгслээр Ñ‚огтмол гаргаж Ð±Ð°Ð¹Ð³Ð°Ð° юм байна. Ð¢ÑƒÑ…айлбал, 2023 оны эхний улиралд Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улсын нэр хүндтэй хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр Монгол Ð£Ð»ÑÑ‹Ð½ Ð•Ñ€Ó©Ð½Ñ…ий сайд болон Ð—асгийн газрын Ð³Ð¸ÑˆÒ¯Ò¯Ð´Ð¸Ð¹Ð½ нийт 16 ярилцлага нийтлэгджээ.

Монгол Улсын Олон улс дахь Сурталчилгаа мэдээллийн үндэсний хороог Ó©Ð½Ð³Ó©Ñ€Ó©Ð³Ñ‡ Ð³ÑƒÑ€Ð°Ð²Ð´ÑƒÐ³Ð°Ð°Ñ€ сарын 22-ны өдөр Ð±Ð°Ð¹Ð³ÑƒÑƒÐ»Ð°Ð°Ð´ байгаа юм.

Хоёрдугаарт, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсыг гадаадад ÑÑƒÑ€Ñ‚алчлах үндсэн өнгө төрх, Ð±Ñ€ÑÐ½Ð´Ð¸Ð½Ð³Ð¸Ð¹Ð³ Ñ‚одорхойлсон байна. Ð—асгийн газар 2023-2025 оныг Монголд зочлох жил болгон зарлаж, 2023 онд зохион байгуулах олон улсын чанартай 22 арга хэмжээний хуанлийг гаргаж Ð´ÑÐ»Ñ…ий дахинд Ð·Ð°Ñ€Ð»Ð°ÑÐ°Ð½ Ð±Ð°Ð¹Ð½Ð°. ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын нээлттэй байдал, Ð·Ð¾Ñ‡Ð»Ð¾Ñ… заншлыг илэрхийлэн Welcome to Mongolia Ð³ÑÑÑÐ½ үгийг түлхүүр үгээр ÑÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð¶, Ð±Ñ€ÑÐ½Ð´Ð¸Ð½Ð³Ð¸Ð¹Ð½ Ð½ÑÐ³Ð´ÑÑÐ½ өнгө төрх, Ð·Ð°Ð³Ð²Ð°Ñ€Ñ‹Ð³ 2022 оны Ð°Ñ€Ð²Ð°Ð½ нэгдүгээр сарын 16-ны өдрийн Ð—асгийн газрын хуралдаанаар баталсан Ñ‚алаар Б.Батцэцэг сайд мэдээллээ.

Гуравдугаарт, Ð³Ð°Ð´Ð°Ð°Ð´ сурталчилгааг эрчимжүүлэх Ñ…үрээнд Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улсын тинк танк болон томоохон хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудтай хамтран Ð°Ð¶Ð¸Ð»Ð»Ð°Ð¶ байна. Энэ хүрээнд Ð¡Ð¸ Эн Эн, Ð‘лүүмберг, Би Би Си, Ð¤Ð°Ð¹Ð½Ð°Ð½ÑˆÐ» Ð¢Ð°Ð¹Ð¼Ñ, Ð­ÐºÐ¾Ð½Ð¾Ð¼Ð¸ÑÑ‚, ÐÑÐ¹ÑˆÐ½Ð» Жеографик, Вандерласт Ð·ÑÑ€ÑÐ³ олон улсын хэвлэл Ð¼ÑÐ´ÑÑÐ»Ð»Ð¸Ð¹Ð½ сувгуудтай хамтын ажиллагааны талаар яриа хэлэлцээ хийж, Ð¾Ð´Ð¾Ð¾Ð³Ð¸Ð¹Ð½ байдлаар, Ð¡Ð¸ Эн Эн Ð°Ð³ÐµÐ½Ñ‚лагтай 18 сарын хугацаатай гэрээ байгуулан, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын талаар видео реклам түгээх, Ð½Ð¸Ð¹Ñ‚лэл бичих зэрэг ажлууд хийж ÑÑ…элжээ. ÐžÐ»Ð¾Ð½ улсад Монгол Улсын Ó©ÑÓ©Ð½ Ð½ÑÐ¼ÑÐ³Ð´ÑÐ¶ Ð±ÑƒÐ¹ нэр хүнд, ÑÑƒÑ€Ñ‚алчилгааны оновчлолоор 2021 оны байдлаар 4 000 Ñ…андалттай байсан бол 2022 оны эцэс гэхэд 7 200 Ð±Ð¾Ð»Ð¾Ð½ нэмэгдэж, Ð¼Ð°Ð½Ð°Ð¹ улсын талаарх эерэг сэтгэгдэл 2021 онд 12 Ñ…увь Ð±Ð°Ð¹ÑÐ°Ð½ бол 2022 оны ÑÑ†ÑÑÑÑ€ 28 Ñ…увь Ð±Ð¾Ð»Ð¶ÑÑ. ÐžÐ»Ð¾Ð½ улсын хэвлэлүүд Монгол Улсын эдийн засагт гарч буй ÑÐµÑ€ÑÐ³ үзүүлэлт, Ð´ÑÑÐ´ хэмжээний айлчлал, ÐžÑŽÑƒÑ‚олгойн Ð³Ò¯Ð½Ð¸Ð¹ уурхайн олборлолт ÑÑ…элсэн болон ÑƒÑƒÐ» уурхайн бүтээгдэхүүнийг биржээр борлуулж буй Ð·ÑÑ€ÑÐ³ Ð´Ó©Ñ€Ð²Ó©Ð½ Ð³Ð¾Ð» сэдвийг голчлон хөндсөн байна. Ð¢Ò¯Ò¯Ð½Ñ‡Ð»ÑÐ½ Кембридж Кингс байгууллага Ð¼Ð°Ð½Ð°Ð¹ ÑƒÐ»Ñ дахь хүний эрх, Ð°Ñ€Ð´Ñ‡Ð¸Ð»Ð»Ñ‹Ð½ ололт амжилтын талаар, Ó¨Ò¯ Эс Эс Девелопмент Институт олон улсын Ñ‚инк Ñ‚анк байгууллага Ð¨Ð¸Ð½Ñ сэргэлтийн бодлогын талаар томоохон судалгааг Ñ‚ус тус Ñ…ийж, гаргасан байна.

ЮНЕСКО-гийн Ð”элхийн Ó©Ð²Ð¸Ð¹Ð½ сэтгүүлийн тусгай дугаарт Ð¼Ð°Ð½Ð°Ð¹ улсаас дэлхийн Ó©Ð²Ð´ Ð±Ò¯Ñ€Ñ‚гэгдсэн газруудын тухай болон өвийн чиглэлээр баримталж буй бодлого, стратеги, хамгаалалтын менежментийн талаар, Ð¥Ð‘НГУ-ын Берлин хотын “Миний дүүрэг” ÑÑÑ‚гүүл, ÐÐ¸Ð´ÐµÑ€Ð»Ð°Ð½Ð´Ñ‹Ð½ Ð¥Ð°Ð°Ð½Ñ‚ Ð£Ð»ÑÑ‹Ð½ “Дипломатик Ворлд”, Ð¤Ñ€Ð°Ð½Ñ†Ñ‹Ð½ аялал жуулчлалын “Пети Фүттэй” ÑÑÑ‚гүүлд Монгол Улсын талаар тусгай нийтлэлүүдийг англи, герман, франц хэлээр хэвлүүлж олон улсын томоохон үзэсгэлэн яармаг, соёлын өдөр зэрэг арга хэмжээний үеэр түгээсэн Ð±Ð°Ð¹Ð½Ð°.

Дөрөвдүгээрт, үндэсний болон орчин үеийн урлаг, соёл спортын ололт амжилтыг таниулан сурталчлах Ð°Ð¶Ð¸Ð» идэвхжжээ. Ð—асгийн газрын 2022 оны 73 Ð´ÑƒÐ³Ð°Ð°Ñ€ тогтоолын дагуу Ð’енецийн Ð´Ò¯Ñ€ÑÐ»ÑÑ… урлагийн 59 дэх удаагийн Ð±Ð¸ÐµÐ½Ð°Ð»Ð»ÑŒ, ÐšÐ°Ð½Ð½Ñ‹Ð½ 75 дахь удаагийн кино наадамд Монголын уран бүтээлчид амжилттай оролцжээ. Ð­Ð´Ð³ÑÑÑ€ Ð°Ñ€Ð³Ð° хэмжээний үеэр Монголын талаар Ð¾Ð»Ð¾Ð½ ÑƒÐ»ÑÑ‹Ð½ хэвлэлд 30 Ð³Ð°Ñ€ÑƒÐ¹ мэдээ, ярилцлага нийтлэгдэж, зарим улс оронтой соёлын харилцааг хөгжүүлэх Ð—асгийн газар Ñ…оорондын хөтөлбөрийг байгуулсан Ð±Ð°Ð¹Ð½Ð°.

Каннын ÐºÐ¸Ð½Ð¾ наадмын үеэр Монгол Улсын 200 орчим ÐºÐ¸Ð½Ð¾ уран Ð±Ò¯Ñ‚ээлийг сурталчлах, худалдаалах боломжийг бүрдүүлжээ. ÐœÐ¾Ñ€Ð¸Ð½ хуурын чуулга Японы алдарт Эн Эйч Кэй Холлд, Ò®Ð½Ð´ÑÑÐ½Ð¸Ð¹ урлагийн Ð¸Ñ… театрын уран бүтээлчид ЮНЕСКО-ийн төв тайзнаа бүрэн бүрэлдэхүүнтэй тоглосон байна. ХБНГУ-д морин хуурын анхны наадмыг зохион байгуулж, Ð”элхийн соёлын “Нүүдэлчин Монгол” Ñ„естивалийг Монгол Улсад Ñ…ийсний дээр Ð¨Ð²ÐµÐ¹Ñ†Ð°Ñ€Ñ‹Ð½ хөгжлийн агентлагтай хамтран “Монгол хувцасны нууц товчоон” Ñ…эмээх Ð±Ð°Ñ€Ð¸Ð¼Ñ‚ат киног Ð°Ð½Ð³Ð»Ð¸ хэлээр бүтээж Европын улс орнуудад толилуулжээ.

Монголд зочлох жилийн Ð°Ð¶Ð»Ñ‹Ð½ Ñ…үрээнд, Ð‘олгарын Софи хотод болсон Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улсын аялал жуулчлалын Ò¯Ð·ÑÑÐ³ÑÐ»ÑÐ½, Ð“ерманы Ð¨Ñ‚уттгарт хотноо Ð±Ð¾Ð»ÑÐ¾Ð½ “Си Эм Ð¢Ð¸ Штуттгарт”, Ð¥Ð°Ð¼Ð±ÑƒÑ€Ð³ хотноо Ð±Ð¾Ð»ÑÐ¾Ð½ Ð Ð°Ð¹Ð·ÐµÐ½ Караванинг, Ð£Ð½Ð³Ð°Ñ€Ñ‹Ð½ Ð‘удапешт хотноо Ð±Ð¾Ð»ÑÐ¾Ð½ Ð¾Ð»Ð¾Ð½ улсын аялал жуулчлалын 45 дахь удаагийн үзэсгэлэнд тус тус оролцсон байна. ÐœÓ©Ð½ Монгол, Ð¥ÑÑ‚адын Засгийн газар Ñ…ооронд Ð±Ð°Ð¹Ð³ÑƒÑƒÐ»Ð°Ð³Ð´ÑÐ°Ð½ “Соёлын төв харилцан байгуулах тухай” Ñ…элэлцээрийн Ð´Ð°Ð³ÑƒÑƒ Бээжин хотноо Монгол Улсаас Ñ‚ус улсад ÑÑƒÑƒÐ³Ð°Ð° ЭСЯ-ны дэргэд “Монголын соёл мэдээллийн төв”-ийг байгуулжээ. 

Тавдугаарт, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» судлалыг хөгжүүлэх, Ð³Ð°Ð´Ð°Ð°Ð´ дахь Ñ‚өвүүд, ÑÑ€Ð´ÑÐ¼Ñ‚эн судлаачдыг идэвхжүүлэхэд анхаарч, олон улсын эрдэм шинжилгээний хурлуудыг зохион байгуулж байна. 2022 оны байдлаар дэлхийн 20 оронд монгол судлалын 22 төв, 600 гаруй судлаач ажил ажиллаж байгаагаас 200 орчим нь залуу судлаач Ð½Ð°Ñ€ Ð±Ð°Ð¹Ð³Ð°Ð° юм. Тэднийг дэмжих, шинээр бэлтгэх Ð·Ð¾Ñ€Ð¸Ð»Ð³Ð¾Ð¾Ñ€ зуны сургуулийг зохион байгуулж, гадаадын 10 улсын 17 их, дээд сургууль, судалгааны төвийн эрдэмтдийг хамруулжээ. Мөн гадаад улсууд дахь ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» судлалын төвүүдтэй хамтын ажиллагааг Ð¸Ð´ÑÐ²Ñ…жүүлж, Ð½Ð¾Ð¼ бүтээлүүд Ñ…эвлэн гаргаад байгаа аж. Ð­Ð½Ñ онд Бүгд Найрамдах Эстони Улсын Тартугийн их сургуулийн Соёл судлалын хүрээлэнгийн Дорно дахин судлалын төвийн дэргэд Монгол судлалын тусгай тасаг Ð±Ð°Ð¹Ð³ÑƒÑƒÐ»Ð°Ñ…аар ажиллаж байгаа ажээ.

Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг мэдээлэлдээ, дэлхийн олон улсын харилцааны ээдрээтэй нөхцөл байдал, Ñ†Ð°Ñ€ тахал зэргээс үүдэлтэй хүнд хэцүү цаг үед гадаад Ñ…арилцаа, Ñ…амтын ажиллагааг идэвхжүүлэхэд Ñ…үчин чармайлт ÑˆÐ°Ð°Ñ€Ð´Ð°Ð³Ð´Ð°Ð¶ буйг дурдаад, Ð³Ð°Ð´Ð°Ð°Ð´ сурталчилгааны үр өгөөжийг нэмэгдүүлэх, Ð°Ñ…иц дэвшил гаргах шаардлага тулгарч буйг тэмдэглэсэн юм.

2023 онд ÐœÐ¾Ñ€Ð¸Ð½ хуурын чуулгыг Австралийн Сиднейн Ð´ÑƒÑƒÑ€Ð¸Ð¹Ð½ театрт, “Тамгагүй Ñ‚Ó©Ñ€” Ð¶Ò¯Ð¶Ð³Ð¸Ð¹Ð³ Английн Лондон хотын Колизейн театрт тус тус тоглуулж, Ð‘аянмонгол чуулгыг Германд болох “Дэлхийн жааз фестиваль”-д оролцуулах Ð°Ð¶ÑÑ. Мөн Францын Нант Ñ…отын түүхийн музейд “Чингис хаан-Монголчууд дэлхийг хэрхэн өөрчилсөн бэ” ÑÑÐ´ÑÐ²Ñ‚ Ò¯Ð·ÑÑÐ³ÑÐ»ÑÐ½Ð³ гаргах юм байна.

Чуулганы нэгдсэн хуралдааны “Ерөнхий сайдын мэдээлэл”-ийн цагт Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэгийн хийсэн мэдээлэлтэй холбогдуулан, Улсын Их Хурал дахь АН-ын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл үг хэллээ. Тэрбээр, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсыг гадаадад сурталчлах бодлого, стратеги хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх арга хэмжээний талаарх Ð¼ÑÐ´ÑÑÐ»ÑÐ»Ð´ тавьсан зорилтгүй, Ó©Ð½Ð³Ó©Ñ€ÑÓ©Ð½Ð´ байсан үнэлгээ, Ó©Ð½Ó©Ó©Ð´Ó©Ñ€ хүрсэн үр дүнгээ хэмжсэн хэмжүүргүй, Ñ…үлээн авалт хийсэн, тэтгэлэг олгосон, нийтлэл хэвлүүлсэн, төлөөлөгчдийн газрууд руу тайлан илгээсэн гэх мэт төрийн анхан шатны Ð¼ÑÑ€Ð³ÑÐ¶Ð¸Ð»Ñ‚ний ажлын тайлан шиг аар саар зүйлс байгаа нь харамсалтай Ð³ÑÑÐ´, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð»Ñ‹Ð½ гадаад сурталчилгааг ганцхан Чингис хаан ÑÐ°Ð¼Ñ‚ай яамгүй, төсөвтэй төсөвгүй хийсээр, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсыг сурталчилсаар байна Ñ…эмээн ёгтлон өгүүлэв. Улс орнуудын гадаад харилцааны чанар хүртээмжийг Ð¿Ð°ÑÐ¿Ð¾Ñ€Ñ‚ын индекс зэрэг Ò¯Ð½Ð´ÑÑÐ½Ð¸Ð¹ брэндийн Ð¸Ð½Ð´ÐµÐºÑÒ¯Ò¯Ð´ÑÑÑ€ хэмждэг талаар АН-ын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл онцлоод, Монгол Улсын гадаад паспортын индекс 100 орноос 70 орчимд байгааг анхааруулж, хөнгөлөлттэй, нэн хөнгөлөлттэй зорчих, визгүй нэвтрэх зэрэг хүчин чадлын үзүүлэлтүүд нь дээшлэхгүй байгаа талаар дурдав. Төгрөгийн ханш унаж, паспортын индекс буурсаар байгаагийн цаана монгол хүний үнэлэмж доошилсоор байна хэмээн тэрбээр хэллээ.

Дараа нь, Гадаад харилцааны сайдын мэдээлэлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Пүрэвдорж, С.Одонтуяа, Н.Ганибал нар асуулт асууж, хариулт авлаа. Улсын Их Хурлын гишүүд, монгол соёлыг дэлхий дахинд сурталчилж буй, урлагаар улс орноо таниулж яваа Ð¥Ò¯ хамтлаг зэрэг уран бүтээлчдийг дэмжихэд анхаарах, “Нээлттэй улс-нээлттэй бодлого”-ын хэрэгжилт, агаарын тээврийн либералчлал, нислэгийн тасалбарын үнийг бууруулах, дотоодын иргэний нислэгийг бий болгох, аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүнийг нэмэгдүүлэх, энэ салбарт зээл, санхүүжилт олгох, хөрш орнуудтай харилцах харилцаа зэрэг асуудлыг хөндөж, эдгээр чиглэлээр Засгийн газраас явуулж буй бодлого, үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл авсан юм.

Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 109.11 дэх хэсэгт заасны дагуу d.parliament.mn Ñ†Ð°Ñ…им хэлэлцүүлгийн платформоор иргэдээс Ерөнхий сайдын мэдээлэлтэй холбогдуулан ирүүлсэн асуултыг МАН-ын бүлгийг төлөөлөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, АН-ын бүлгийг төлөөлөн Ш.Адьшаа нар асуулаа. Сүхбаатар дүүргийн есдүгээр хорооны иргэн н.Дорждулам, гадаад сурталчилгаанд зориулан улсын төсөвт хэдэн төгрөг төсөвлөсөн, түүнийг хэр үр дүнтэй зарцуулж байгаа талаар асуусан бол Ð¥Ð°Ð½-Уул дүүргийн 12 Ð´ÑƒÐ³Ð°Ð°Ñ€ хорооны иргэн Ðœ.Ганзориг, Ð³Ð°Ð´Ð°Ð°Ð´Ð°Ð´ сурталчилгааны Ð°Ð¶Ð¸Ð»Ð´ иргэдийн хүчийг ашиглах талаар юу хийж байгаа болон гадаад сурталчилгааны материалуудыг нийгмийн сүлжээнд байршуулах боломжтой эсэх, Сүхбаатар дүүргийн гуравдугаар хорооны иргэн ÐŸ.Болортоль агаарын тээврийн салбарын либералчлалын талаар асуусан байна. Мөн Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хорооны иргэн Ðž.Очиржав, Ð±ÑƒÑÐ°Ð´ улс дахь монгол туургатнуудтай харилцах Ñ…амтын ажиллагааг өргөжүүлж хэл соёл уламжлалаа хадгалан хөгжүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх Ñ‚алаар ямар үйл ажиллагаа явуулж байгаа, тус дүүргийн 21 дүгээр хорооны иргэн Ð‘.Бямба-Очир, тавдугаар цахилгаан станцыг Ð±Ð°Ñ€ÑŒÐ¶ байгуулах ажил ямар байдалтай байгаа, Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын гуравдугаар багийн иргэн Ð§.Цогт-Очир, Ð³ÑƒÑ€Ð°Ð²Ð´Ð°Ð³Ñ‡ хөршийн бодлогыг эрчимжүүлэх Ñ‚алаар асуулт асууж, санал хэлсэн байна. Түүнчлэн Ð¡ÑÐ»ÑÐ½Ð³Ñ аймгийн Баруунбүрэн сумын Ñ…оёрдугаар багийн иргэн Н.Баярт шинжлэх ухаан технологийн салбарын хамтын ажиллагааны Ñ‚алаар асуужээ. Улсын Их Хурлын гишүүдийн болон иргэдийн асуултад Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг, Соёлын дэд сайд Ðœ.Батбаяр, Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарий бичгийн дарга Н.Анхбаяр нар хариулт өглөө.

Гадаад харилцааны сайдын мэдээлэл болон холбогдох албан тушаалтны хариулттай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, гадаад сурталчилгааны ажлыг хариуцдаг төрийн нэгж байх шаардлагатай талаар байр сууриа илэрхийлсэн бол Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, Оюутолгойн уурхай зэрэг бизнесийн үйл ажиллагааг Засгийн газар гадаадад сурталчилж буй нь зүйд нийцэхгүй хэмээн шүүмжиллээ.

Сайдын мэдээллийг сонсож, хэлэлцэж дууссаны дараа Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг танилцууллаа. Энэ долоо хоногт Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хууль болон хамт өргөн мэдүүлсэн Улсын Их Хурлын тогтоолын тус бүр хоёр төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Энхболд нарын дөрвөн гишүүн, мөн О.Цогтгэрэл, Д.Ганбат нар өргөн мэдүүлснийг Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд хуваарилжээ.

Түүнчлэн Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар, Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хууль санаачлагчид буцаах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг уншиж танилцууллаа.

Улсын Их Хурлын Ñ‡ÑƒÑƒÐ»Ð³Ð°Ð½Ñ‹ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Засгийн газрын гишүүнийг сэлгэн болон шинээр томилох тухай шийдвэрээ танилцуулав. Ерөнхий сайд танилцуулгадаа, ÐÐ¸Ð¹Ð³Ð¼Ð¸Ð¹Ð½ даатгалын багц хууль, Хуримтлалын нэгдсэн сан, Баялгийн сангийн багц хууль Ð£Ð»ÑÑ‹Ð½ Их Хурлаар Ñ…элэлцэгдэж, Ð—асгийн газар, Үйлдвэрчний эвлэл, Ажил олгогч эздийн холбооны Ð³ÑƒÑ€Ð²Ð°Ð½ Ñ‚алт хэлэлцээрийг олон улсын жишигт нийцүүлэн шинэ түвшинд гаргах, Ñ‚өрийн албан хаагчдын цалин, Ñ‚этгэврийн зөрүүг арилгах цогц шинэчлэл хийх зэрэг тухайн салбарт Ñ‚улгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд Сангийн дэд сайд болон Ð£Ð»ÑÑ‹Ð½ Их Хурлын Ð³Ð¸ÑˆÒ¯Ò¯Ð½, Ð—асгийн газрын Ð³Ð¸ÑˆÒ¯Ò¯Ð½ÑÑÑ€ ажиллаж буй туршлага нь нийцнэ гэж үзэж, түүнчлэн тус ÑÐ°Ð»Ð±Ð°Ñ€Ñ‹Ð³ эмэгтэй улс төрч удирдах нь илүү дэвшилттэйг харгалзан Хүрэлбаатарын Булгантуяаг Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайдаар сэлгэн ажиллуулахаар шийдвэрлэснээ дурдлаа. Мөн тэрбээр, Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн болон Ð‘оловсрол, ÑˆÐ¸Ð½Ð¶Ð»ÑÑ… ухааны дэд сайдаар Ñ‚өрд ажилласан, ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улс, ÐžÐ¥Ð£, Ð‘НХАУ-ын эдийн засгийн корридорын яриа хэлцлийг ахиулах Ñ‡Ð¸Ð³Ð»ÑÐ»ÑÑÑ€ Ð°Ð¶Ð¸Ð»Ð»Ð°ÑÐ°Ð½ улс төрийн туршлагыг нь харгалзан үзэж ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын сайд, Ð‘оомтын сэргэлтийн Ò®Ð½Ð´ÑÑÐ½Ð¸Ð¹ хорооны даргаар Ð‘уяагийн Ð¢ÑƒÐ»Ð³Ñ‹Ð³ томилж буйгаа танилцуулав.

Ерөнхий сайдын танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, С.Одонтуяа, Ц.Идэрбат нар Засгийн газрын тэргүүн болон сайд нараас асуулт асууж, үг хэлэв. Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа энэхүү томилгооны улс төрийн шийдэл, төрийн үйлчилгээний албан хаагчдын цалин хөлсийг хэрхэн нэмэгдүүлэх талаар асууж, хариулт авсан юм. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Ð¥.Булгантуяа нар цар тахлын үед манай улсын эдийн засгийн өсөлт хасах 4.7 хувь болж буурч байсан бол одоо 4.0 хувийн өсөлтэй байгаа болон экспорт сайжирч, улсын төсөв ашигтай болж буйг танилцуулав. Энэ сэргэлтээ хадгалж чадвал оны эцэст улсын төсвийн ашиг 1.0 их наяд төгрөг хүрэх бөгөөд давсан орлогыг юунд, хэрхэн зарцуулах вэ гэдгийг Улсын Их Хуралтай хамтран шийдвэрлэх, төрийн албаны тогтолцоог сайжруулах замаар албан хаагчдын цалин хөлсийг инфляцитай уялдуулан нэмэгдүүлдэг байхаар шийдвэрлэх боломжтой хэмээн хариулсан юм. Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяа Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайдаар эмэгтэй хүн томилогдсонд баяртай байгаагаа илэрхийлээд Улсын Их Хурлын болон Засгийн газрын гишүүн С.Булгантуяад “хамгааллын сайд” гэж өөрийгөө ойлгож ажиллахыг зөвлөн, Монгол Улсын хүн амыг нэмэгдүүлэхэд онцгой анхаарч ажиллахыг хүссэн юм. Мөн тэрбээр, тэтгэврийг долоон жилийн цалингийн дунджаар тооцон тогтоож буйг таван жил болгох асуудлыг цаг алдалгүй шийдвэрлэхийг захив. Харин Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Идэрбат, Нийгмийн даатгалын багц хуульд анхаарлаа хандуулж ажиллахыг Засгийн газрын гишүүдээс хүсэж, энэ хуулийг хүлээж буй хүлээлт нийгэмд маш их байгааг сануулсан юм.

Улсын Их Хурлын гишүүд асуулт асууж, үг хэлсний дараа Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Б.Тулгыг ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын Ð—асгийн газрын гишүүн, Монгол Улсын ÑÐ°Ð¹Ð´, Ð‘оомтын сэргэлтийн Ò®Ð½Ð´ÑÑÐ½Ð¸Ð¹ хорооны даргаар томилох тухай 2023 он дөрөвдүгээр сарын 07-ны өдрийн 68 тоот, Ð¥.Булгантуяаг ÐœÐ¾Ð½Ð³Ð¾Ð» Улсын Ð—асгийн газрын гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын ÑÐ°Ð¹Ð´Ð°Ð°Ñ€ томилох тухай 69 тоот захирамжуудаа танилцуулсан юм.

Дараа нь, Засгийн газрын гишүүнээр сэлгэн болон шинээр томилогдсон сайд нар тангараг өргөлөө.